Làm sữa chua Caspian

Sau cái post hồi tháng 3 từ hồi còn bên nhà cũ Y360 than thở về việc làm sữa chua nhưng lại ra…phomai, thế là được các bạn í ới gọi hỏi về cách làm sữa chua Caspian đó ra sao. Mình hẹn là sẽ viết riêng một post khác về cách làm mà mãi rồi mới thực hiện được. Hì… cơ bản là còn phải chụp hình minh họa, chắc mọi người sẽ không giận nhé. Làm món này phải nói là cực kỳ đơn giản, dễ làm và dễ ăn, xin copy lại một đoạn trong post hôm trước để mọi người bắt đầu hình dung.

“Cách đây cũng kha khá lâu rồi, quãng 6-7 năm gì đó, mình được một cậu bạn – cậu bạn hẳn hoi nhé – chỉ cách cho làm sữa chua Caspi (Caspian Sea Yogurt) và còn tặng cho cả một hũ men để làm……giống. Thế là từ đó, với hũ men giống này, mình cứ tự sản xuất sữa chua Caspian Sea tại nhà, hết lít sữa này tới lít sữa khác, ăn hết hũ sữa chua này tới hũ sữa chua khác. Sữa chua Caspian Sea có một điểm đặc biệt là rất dễ làm, không cần tới nhiều dụng cụ, không mất công đun sữa ủ nóng, chỉ có điều duy nhất cần phải để ý là khi ăn nhớ chừa lại một hũ để làm men cho lần sản xuất sau. Sữa chua Caspian Sea làm đơn giản vậy mà ăn thì lại rất ngon, vị thơm béo ngậy bởi được làm từ loại sữa 3.7% không biến đổi thành phần. Sữa chua Caspian múc ra sánh đặc quánh chứ không đứt khối như sữa chua công nghiệp mua ngoài supa. Cho một thìa vào miệng thì cứ gọi là toro~keru~…”

Sữa chua Caspian, tiếng Nhật gọi là Caspi-kai Yoguruto (カスピ海ヨーグルト), được làm hoàn toàn bằng sữa tươi và không có đường. Các chị em hay làm sữa chua này tại nhà và những người quen biết sẽ cho nhau men giống. Nếu không xin được men giống thì có thể đặt mua gói khuẩn làm sữa hoặc mua 1 hộp sữa chua bán ngoài supa về ăn một nửa còn một nửa để lại làm men, tuy vậy không phải supa nào cũng có bán.

Loại hộp bán ở siêu thị

Loại hộp của hãng Glico bán ở siêu thị. (Hình: ThiendiepMai)

Để làm sữa chua Caspian nên chọn loại sữa tươi không điều chỉnh thành phần (成分無調整牛乳-seibun muchousei), thông thường có hàm lượng béo từ 3.5%~3.7% là OK. Những thông tin này đều được ghi rõ trên vỏ hộp sữa, chỉ cần lưu ý xem kỹ khi chọn mua. Sữa tươi loại hộp 1000ml để nguyên không khui nắp, cho vào lò vi sóng làm ấm khoảng 2 phút. Tiệt trùng các bình/hũ sẽ dùng đựng sữa chua và dụng cụ muôi thìa múc sữa bằng nước sôi rồi lau sấy khô. Lấy khoảng 200ml sữa chua ra một cái ly lớn làm men, rót một chút sữa tươi đã làm ấm vào quậy đều cho sánh rồi hòa hỗn hợp này với chỗ sữa tươi còn lại. Quấy sữa thật đều và rót vào các hũ/bình đựng sữa chua. Nhớ rót riêng một hũ nhỏ chừng 200ml để gây men cho lần làm sau kẻo lúc ăn ngon miệng mà quên béng chén tiệt cả men giống.

Sua chua Caspikai 008

Cái tiện lợi nhất khi làm sữa chua Caspian là không cần phải ủ nóng mà cứ để các hũ sữa thật thoáng trong nhiệt độ phòng, sữa sẽ đông mịn sau khoảng 10~12 tiếng. Muốn các hũ sữa thoáng chỉ cần dùng khăn giấy (tissue) đậy lên miệng hũ và dùng dây chun cột lại, nếu dùng nắp đậy chặt kín sữa không “thở” được thì sẽ sữa sẽ hy sinh hết mà không thành sữa chua. Trong quá trình lên men, qua lớp khăn giấy, sẽ nghe mùi thơm dịu rất quen thuộc của sữa chua.

Sau khi chờ đủ thời gian, kiểm tra các hũ thấy sữa đã đông đặc mịn màng thì mới đậy nắp chặt và cho vào tủ lạnh bảo quản. Nếu thời tiết mùa đông, nhiệt độ phòng lạnh hơn thì thời gian thành sữa chua có thể cũng lâu hơn, khi đó nên mang sữa vào nơi gần bếp hoặc phòng có lò sưởi.

Sua chua Caspikai 129

Sữa chua làm tốt sẽ ra sản phẩm rất thơm, bề mặt đông mịn, múc lên thấy sữa chua sánh dẻo và nếm thấy vị chua dịu, béo ngậy. Sữa chua Caspian không có đường nên ăn cùng các loại mứt trái cây hoặc trái cây tươi rất ngon. Ngoài ra còn có thể dùng nấu ăn, làm salad dressing, làm sauce hoặc cho vào làm sinh tố hay pha với juice làm sữa chua uống. Để luôn có sữa chua ăn đều đặn thì nên làm gối đầu khi sữa chua cũ gần hết. Hy vọng mọi người đều làm thành công món này. Viết thì lằng nhằng thế thôi chứ làm cực kỳ đơn giản đấy. Và ăn thì とろ~りとろとろ(toro~ri toro toro)… đúng như giới thiệu…

_ _ _ _ _
(*) Update:

Có bạn đã liên hệ hỏi mình sữa chua Caspian có phải là sữa chua Kefia hay nấm sữa Kefir không, mình không phải là nhà sản xuất hay “ngâm kíu” khoa học lĩnh vực này nên mình chỉ tìm được thông tin nói là không phải nhé. Trích nguyên văn một đoạn từ tiếng Anh và tiếng Nhật:

“A fermented milk Caspian Sea Yogurt is also called matsoun or matsoni is also known as Caucasian sour cream or Bulgarian yogurt and you’ll find some recipes using matsoni. Caspian Sea Yogurt is NOT Kefir“.

“しばしばカスピ海ヨーグルトと混同されがちだが、酢酸菌類の有無などから別物である”.

Ai cần tìm hiểu kỹ hơn thì xem nguồn ở đâyở đây

Thứ Sáu, ngày 13…

Cách đây cũng kha khá lâu rồi, quãng 6-7 năm gì đó, mình được một cậu bạn – cậu bạn hẳn hoi nhé – chỉ cách cho làm sữa chua Caspi (Caspian Sea Yogurt) và còn tặng cho cả một hũ men để làm……giống. Thế là từ đó, với hũ men giống này, mình cứ tự sản xuất sữa chua Caspian Sea tại nhà, hết lít sữa này tới lít sữa khác, ăn hết hũ sữa chua này tới hũ sữa chua khác. Sữa chua Caspian Sea có một điểm đặc biệt là rất dễ làm, không cần tới nhiều dụng cụ, không mất công đun sữa ủ nóng, chỉ có điều duy nhất cần phải để ý là khi ăn nhớ chừa lại một hũ để làm men cho lần sản xuất sau. Sữa chua Caspian Sea làm đơn giản vậy mà ăn thì lại rất ngon, vị thơm béo ngậy bởi được làm từ sữa nguyên chất (loại sữa 3.7% không biến đổi thành phần). Sữa chua Caspian múc ra sánh đặc quánh chứ không đứt khối như sữa chua công nghiệp mua ngoài supa. Cho một thìa vào miệng thì cứ gọi là toro~keru~…

Mọi lần sản xuất, lần nào thành phẩm cũng ra sữa chua, thế mà lần vừa rồi nó nhất định không thành sữa chua. Làm suốt từ hôm thứ Sáu ngày 13 cho tới hôm nay là quá chiều ngày 15/3 rồi mà 2 lít sữa đã được hòa men vẫn không đông đặc lại như đáng ra nó đã phải đông sau 12 tiếng để ở nhiệt độ thường. Xét lại quy trình thao tác thấy vẫn y chang như mọi lần, từ khâu “chin” sữa cho hơi âm ấm trong microwave tới khâu hòa men và tiệt trùng dụng cụ. Vậy mà tại sao nó không thành sữa chua? Lạ thế! Mình vốn không bị ảnh hưởng mê tín bởi cái ngày thứ Sáu 13 như mọi người hay đồn đại nhưng lần này chắc hẳn phải có cái gì đó thế thật…

Tối qua chán quá, gần 12h đêm bèn đi làm lại lít sữa khác thì 12h trưa hôm nay mở ra xem, nó đã đông mịn màng rồi. Dí mũi lại gần miệng hũ, lại thấy mùi sữa chua thơm dìu dịu quen thuộc và hấp dẫn. Phải như thế chứ. Thật không hiểu từ đâu lại sinh ra cái sự ẩm ương của thứ Sáu ngày 13, làm mình mất toi 2 lít sữa tươi. Nhìn lại chỗ sữa chua không thành, đang nghĩ hay là tối nay đem pha vào bồn tắm giống các vua chúa xưa kia tắm sữa cho đẹp da… hehe… Nhưng chợt nhớ ra đã từng đọc ở đâu đó cách làm phomai tươi (fromage frais) từ sữa chua, thế là lập tức đổi ý định, không làm vua chúa nữa mà đi làm thử phomai. Sau một hồi đem hết số sữa chua đó lọc qua khăn mỏng với rổ rá đã được tiệt trùng cẩn thận. Nước tách ra chảy xuống tô, thứ đọng lại là một hỗn hợp sền sệt có màu trắng nõn. Mùi giống phomai tươi quá, muốn nếm thử quá nhưng khổ nỗi đang ở nhà một mình, nhỡ đâu ngộ độc lè lưỡi sùi bọt mép không kịp gọi ai cứu thì sao? Tội nghiệp chồng về nhà lại mang tiếng có vợ chết vì ham ăn hehe… Thôi, kệ cho nó tiếp tục lọc nước, cố chờ tối chồng về nhà rồi mới thử vậy.

Về trước máy tính cặm cụi cày tiếp, thỉnh thoảng chạy ra bếp mở cái khăn ra xem phomai lọc đã sệt lại tới đâu rồi. Nước từ cái khăn lọc vẫn tí tách nhỏ từng giọt… Nghe mùi hấp dẫn quá. Cuối cùng không cầm lòng được trước thành quả sáng tạo của mình, thế là dũng cảm khêu thử một tí như hạt đậu cho lên miệng nếm. Trời ơi… chết rồi… Khêu thêm một hạt đậu nữa… chết thật rồi… Đúng phomai tươi đây rồi, chẹp chẹp… vị béo và thơm, sao lại ngon thế hở giời. Sướng rơn cả người, khêu thêm cục phomai to hơn, chả kịp nghĩ liệu ăn xong mình có lăn ra chết thật hay không… hehe…

Rút cục đang ấm ức vì thứ Sáu ngày 13 làm không thành sữa chua thì lại thành ra được món phomai tươi ngon tuyệt. Vậy thực sự thứ Sáu ngày 13 là xấu hay tốt? Cái này vẫn ngập ngừng chưa khẳng định. Chỉ biết là hôm nay mình vừa có cả một hũ to sữa chua Caspian Sea mới làm lẫn một tảng phomai tươi béo ngậy đang nằm trong tủ lạnh chờ xử lý…